Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler özellikleri baktığımızda bu ülkelerin elindeki fırsatları ve kaynakları değerlendirerek farklı şekillerde gelişmişlerdir. Doğal kaynaklarını bilinçli olarak kullanan ülkeler gelişirken kullanamayan ülkeler geri kalmış veya az gelişmiş ülkelerdir.
Dünya’da gelişmiş ve geri kalmış ülkelerin ekonomik ve sosyo kültürel yönden bir takım farklı özellikleri vardır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler özelliklerini belirlemede kullanılan ölçütler;
- Doğal nüfus artışı
- Kişi başına düşen milli gelir.
- Ortalama insan ömrü
- Satın alma gücü
- Okullaşma oranı
- Okuma yazma oranı
- Sermaye birikimi
- Enerji tüketimi
- Teknolojik imkanlar
Bu ölçütlerle, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin özellikleri incelendiğinde sosyo-ekonomik özelliklerinin farklı olduğu görülür. Ülkeler arası sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerinin ortaya koyduğu insani gelişme endeksi geri kalmış ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasında çok büyük farklılıklar vardır.
Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Özellikleri Kısaca
Gelişmiş Ülkelerin Özellikleri
- Nüfus artış hızı azdır.
- Doğum ve ölüm oranları azdır.
- Yaşlı nüfus oranı fazladır.
- Bağımlı nüfus azdır.
- Ortalama ömür uzundur.
- Eğitim ve sağlık hizmetleri gelişmiştir.
- Nitelikli iş gücü fazladır.
- Çalışan nüfusun büyük bir kısmı sanayi ve hizmet sektörlerinde çalışmaktadır.
- Tarımda çalışanların oranı azdır.
- Modern tarım yöntemleri kullanılır.
- Kişi başı düşen milli gelir fazladır.
- Gelir dağılımı dengelidir.
- Altyapı hizmetleri gelişmiştir.
- İnsan yaşamı doğal koşullardan en az etkilenir.
- Enerji tüketimi fazladır.
- Halkın refah seviyesi yüksektir.
- Çekirdek aile yapısına sahiptir.
- Teknolojik imkanlar fazladır.
- Şehirleşme oranı yüksektir.
- İç ve dış göçler azdır.
- İnsani gelime endeksi yüksektir.
Gelişmekte Olan Ülkelerin Özellikleri
- Nüfus artış hızı fazladır
- Doğum ve ölüm oranları yüksektir.
- Yaşlı nüfus oranı azdır.
- Bağımlı nüfus fazladır.
- Ortalama ömür kısadır.
- Eğitim ve sağlık hizmetleri gelişmemiştir.
- Nitelikli iş gücü azdır.
- Çalışan nüfusun büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
- Tarımda çalışanların oranı fazladır.
- İlkel tarım yöntemleri kullanılır.
- Kişi başı düşen milli gelir azdır.
- Gelir dağılımı dengesizdir.
- Altyapı hizmetleri gelişmemiştir.
- İnsan yaşamı doğal koşullardan fazla etkilenir.
- Enerji tüketimi azdır.
- Halkın refah seviyesi düşüktür.
- Geniş ailelerden oluşur.
- Teknolojik imkanlar azdır.
- Şehirleşme oranı düşüktür.
- İç ve dış göçler fazladır.
- İnsani gelime endeksi düşüktür.
12.sınıf ders notları için linke tıklayınız.
derscografya.com/12-sinif-ders-notlari/
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin özellikleri Meb EBA arama sonuçları için tıklayınız.
